INHOUD

1. Verspreiding
2. Gedrag
3. Plant relaties
4. Prooi relaties
5. Parasitaire relaties
6. Herkenning

1. VERSPREIDING

Stigmus pendulus is een minder algemene wesp ^{[Waarneming.nl]} die vooral in het binnenland voorkomt en zeldzamer aan de kust is ^{[Waarneming.nl],[Peeters et al. 2004],[Klein 1999]}.

2. GEDRAG

2.1. ACTIVITEIT

De soort is actief van eind april tot begin oktober ^{[Peeters et al. 2004]}.

2.2. ONTWIKKELING

Nest

De soort nestelt in vraatgangen van andere insecten ^{[Peeters et al. 2004]}.

Ei

Het ei wordt waarschijnlijk aan de onderzijde van thorax of abdomen geplaatst, zoals in P. americanus ^{[Bohart & Menke 1976]}.

2.3. BIJENHOTEL

Ik heb de soort niet op de bijenhotels waargenomen.

2.4. PARING

De soort produceert waarschijnlijk twee generaties per jaar ^{[Peeters et al. 2004]}.

2.5. JACHT

–

3. PLANT RELATIES

3.1. HOUTSOORTEN

In de literatuur worden de volgende houtsoorten genoemd als medium waarin de wesp haar nest maakt:

Adoxaceae (Muskuskruidfamilie)	Sambucus (Vlier) [Bohart & Menke 1976]
Betulaceae (Berkenfamilie)	Alnus Alnus glutinosa (Zwarte els) [Peeters et al. 2004] Carpinus Carpinus betulus (Haagbeuk) [Peeters et al. 2004]
Celastraceae (Kardinaalsmutsfamilie)	Euonymus (Kardinaalsmuts) [Bohart & Menke 1976]
Fabaceae (Vlinderbloemenfamilie)	Erythrina [Bohart & Menke 1976]
Lauraceae	Sassafras [Bohart & Menke 1976]
Malvaceae (Kaasjeskruidfamilie)	Tilia – Tilia (Linde) [Vikberg 1999]
Oleaceae (Olijffamilie)	Chionanthus [Bohart & Menke 1976] Fraxinus Fraxinus excelsior (Es) [Peeters et al. 2004] Syringa [Bohart & Menke 1976]
Paeoniaceae	Paeonia (Pioen) [Bohart & Menke 1976]
Rosaceae (Rozenfamilie)	Rubus – Rubus (Braam) [Peeters et al. 2004],[Bohart & Menke 1976]
Salicaceae (Wilgenfamilie)	Salix – Salix (Wilg) [Peeters et al. 2004]
Scrophulariaceae (Helmkruidfamilie)	Buddleja – Buddleja davidii (Vlinderstruik) [eigen waarneming] (in boorgaten van Anobium sp. (Coleoptera: Anobiidae))

Ook timmerhout kan gebruikt worden ^{[Bohart & Menke 1976]}.

3.2. VOEDSELPLANTEN

De volwassen wespen voeden zich met nectar. In de literatuur worden de volgende planten soorten en groepen genoemd:

–

–

4. PROOI RELATIES

De soort gebruikt Aphididae (Bladluizen) ^{[Peeters et al. 2004],[Bohart & Menke 1976]}, waaronder nimfen ^{[Vikberg 1999]}.
In de literatuur worden de volgende in Nederland ^{[Soortenregister]} voorkomende soorten genoemd:

Aphididae (Bladluizen)

Myzus – Myzus lythri [Woydak 1996] Tuberculatus – Tuberculatus annulatus [Vikberg 1999]

Prooisoorten buiten Nederland:

–

–

5. PARASITAIRE RELATIES

In de literatuur worden de volgende in Nederland ^{[Soortenregister]} voorkomende soorten genoemd:

Ichneumonidae (Sluipwespen)	Perithous – Perithous divinator [Peeters et al. 2004],[Woydak 1996] – Perithous scurra [Peeters et al. 2004, als P. mediator],[Woydak 1996]
Chalcidoidae (Bronswespen)	Torymidae Torymus – Torymus armatus [Peeters et al. 2004, als Diomorus armatus]

Parasitaire soorten buiten Nederland:

–

–

6. HERKENNING

Lengte mannetjes: 3,5 – 4,5 mm
Lengte vrouwtjes: 4 – 5,5 mm

Genus

Het genus Stigmus is te herkennen aan:

1.  Voorvleugel: met twee submarginaal cellen ^{[Bitsch 2022],Jacobs 2007],[Klein 1999]}

2. Voorvleugel: met één discoidaal cel gescheiden door ader ^{[Bitsch 2022],[Jacobs 2007],[Klein 1999]}

4. Voorvleugel: lengte pterostigma (P) ongeveer zo groot als marginaal cel (M) ^{[Bitsch 2022],[Jacobs 2007],[Klein 1999]}

5. Achterlijf: gesteeld

---

---

---

1. Antenne: met 12 segmenten ^{[Bitsch 2022],[Jacobs 2007],[Klein 1999]}

2. Achterlijf: met 6 segmenten ^{[Bitsch 2022],[Jacobs 2007],[Klein 1999]}

3. Achterlijf: tergum VI met pygidium ^{[Bitsch 2022],[Jacobs 2007],[Klein 1999]}

KOP

1. Frons: voor voorste ocellus met longitudinale groef ^{[Bitsch 2022]}

BORSTSTUK

1. Pronotale lob: zwart ^{[Bitch 2022],[Jacobs 2007],[Klein 1999]}

2. Bovenkant zijde (mesepimeron): glad en glanzend, verspreid gepuncteerd ^{[Bitch 2022],[Jacobs 2007],[Klein 1999]}

ACHTERLIJF

–

---

---

---

1. Antenne: met 13 segmenten ^{[Bitsch 2022],[Jacobs 2007]}

2. Achterlijf: met 7 segmenten ^{[Bitsch 2022],[Jacobs 2007]}

3. Achterlijf: sternum VII met doorn ^{[Bitch 2022],[Jacobs 2007],[Klein 1999]}

KOP

1. Clypeus: rand zonder inkepingen in de zijden ^{[Bitsch 2022]}

2. Frons: voor voorste ocellus met longitudinale groef ^{[Bitsch 2022]}

BORSTSTUK

1. Pronotale lob: zwart, zelden soms iets lichter ^{[Bitch 2022],[Jacobs 2007],[Klein 1999]}

2. Bovenkant zijde (mesepimeron): glad en glanzend, verspreid gepuncteerd ^{[Bitch 2022],[Jacobs 2007],[Klein 1999]}

ACHTERLIJF

–

---

---

Literatuur

^{Bitsch 2022} Bitsch, J., 2022. Hyménoptères sphéciformes d'Europe: Systématique (3e partie) : Pemphredoninae et Philanthinae. France: Fédération française des sociétés de sciences naturelles.

^{Bohart & Menke 1976} Bohart, R.M. & Menke A.S., 1976. Sphecid wasps of the world: a generic revision. - University of California Press, 695 p.

^{Jacobs 2007} Jacobs, H.J., 2007. Die Grabwespen Deutschlands Ampulicidae. Sphecidae, Crabronidae–Bestimmungsschlüssel in Blank, SM & Taeger, A (Hrsg): Die Tierwelt Deutschlands und der angrenzenden Meeresteile nach ihren Merkmalen und nach ihrer Lebensweise, Hymenoptera III–Keltern, Goecke & Evers, 79: 1-207.

^{Klein 1999} Klein, W., 1999 De graafwespen van de Benelux: supplement. Jeugdbondsuitgeverij, 1-37. + Klein, W., 1996. De graafwespen van de Benelux. Jeugdbondsuitgeverij, 1-130.

^{Peeters et al. 2004} Peeters, T.M.J., C. van Achterberg, W.R.B. Heitmans, W.F. Klein, V. Lefeber, A.J. van Loon, A.A. Mabelis, H. Nieuwen-huijsen, M. Reemer, J. de Rond, J. Smit, H.H.W. Velthuis, 2004. De wespen en mieren van Nederland (Hymenoptera: Aculeata). – Nederlandse Fauna 6. Nationaal Natuurhistorisch Museum Naturalis, Leiden, knnv Uitgeverij, Utrecht & European Invertebrate Survey – Nederland, Leiden.

^{Vikberg 1999} Vikberg, V., 1999. Crossocerus assimilis and Bethylus boops, two aculeate wasps new to the fauna of Finland (Hymenoptera, Crabronidae and Bethylidae). Entomologica Fennica, 10(4), 245-246.

^{Waarneming.nl} Waarneming.nl

^{Woydak 1996} Woydak, H., 1996. Hymenoptera Aculeata Westfalica Familia: Sphecidae (Grabwespen), 3-135.

Citatie

Krischan, O.R., 2025. Stigmus pendulus. Kerfdier, www.kerfdier.nl. Geraadpleegd op 30 april 2025.