2022 (Toscane)

Laatst bijgewerkt: 2 november 2023

FOTOVERSLAG: Toscane - 12 t/m 22 juli 2022


Dit jaar zijn we in de zomervakantie op reis geweest naar Italië. Te beginnen in Venetië gevolgd door het grootste deel in Toscane. Op het eerste huisje troffen we direct bij aankomst een wespennestje aan van Polistes dominula. Dat beloofde veel goeds. Het zou niet het laatste wespennest deze vakantie blijken.

Na een dag vertrokken we naar de hoofdbestemming in Toscane. Het huisje ter plaatse was gelegen op een camping in een uitgestrekt jonger eikenbos op rotsige lemen grond. Dit type bos bedekt de hoge heuvels in dit gedeelte het departement. Het wordt regelmatig onderbroken door kleine of grote openingen waarin vaak wat bloemen aanwezig zijn die de kerfdieren aantrekken. Bloemen waren over het algemeen schaars als gevolg van de warmte en droogte. Dit had als voordeel dat als er iets bloeide er ook een bezoeker op zat.

Kort na arriveren op de camping verscheen de eerste in een lange rij Vliegende herten (Lucanus cervus).

Vliegend hert ♂︎ (Lucanus cervus), imago
Vliegend hert ♂︎ (Lucanus cervus), imago

De soort was zeer actief in het bos. Dagelijks konden verschillende exemplaren, van beide geslachten, kruipend of vliegend gespot worden. Helaas werden sommigen platgereden door de camping golf carts van de service ploegen. De camping zelf was gelukkig auto vrij. Tegen de avond en ’s nachts waren ze het meest actief. In de ochtend leidde dit tot vondsten van de exemplaren die tijdens de nacht de geest hadden gegeven. Uiteindelijk heeft dit drie dode exemplaren voor de collectie opgeleverd, een vrouwtje en twee mannetjes. Ook andere grote kevers waren actief in het bos zoals de Lederbok (Prionus coriarius), de Gouden tor (Cetonia aurata) en de Neushoornkever (Oryctes nasicornis).

Neushoornkever ♂︎ (Oryctes nasicornis), imago

Van die laatste heb ik ook twee dode exemplaren gevonden (en daarnaast ook nog eentje met een kleine hoorn in het centrum van Florence bij de parkeergarage nota bene).

In het camping gebied vlogen verbazingwekkend veel vlinders rond die vermoedelijk werden aangetrokken door perken met grote bloeiende lavendel planten. Van daar zwierven ze rond bij het zwembad en gingen de koelte van het bos in.

Koningspage (Iphiclides podalirius), imago

Onder andere de Koningspage (Iphiclides podalirius) een vlinder die je overal in Toscane tegenkomt, meer zelfs dan de Koninginnepage. Ook van deze soort heeft de trip een dood afgevlogen exemplaar voor de collectie opgeleverd.

Een aantal expedities en trips in het omliggende gebied leverde nog veel meer mooie soorten op, vooral hymenopera, waaronder een groot aantal in ons land zeer zeldzame soorten. Dus afgezien van een erg fijne vakantie, bleek het ook een rijke ervaring met veel soorten die ik voor de eerste keer heb waargenomen.

Cavriglia/Greve in Chianti

De waarnemingen in dit gebied vonden plaats op twee verschillende plekken. Het eerste gebied is een bospad dat begint bij de camping parkeerplaats. Het bospad was een aaneenschakeling van grote open ruimtes in de begroeiing.

In een grote berg overgroeide stenen had een Hoornaar (Vespa crabro) haar nest gebouwd. In tegenstelling tot andere Hoornaar nesten was hier geen poortwachter, een werkster op wacht bij de ingang die de inkomende exemplaren betast en controleert. Haar ontbreken bemoeilijkte het maken van een goede foto omdat er 1-3 seconden zaten tussen het moment dat een uitvliegende wesp verscheen in de opening, naar buiten liep en wegvloog. De laatste vier vrije uren van mijn vakantie heb ik in verschillende, zowel fysieke als geestelijke, spit veroorzakende houdingen voor het nest doorgebracht.

In de vegetatie rondom het pad waren weinig bloemen. Alleen een braam had wat bloemen die bezocht werden door een blauwtje en een paar bijtjes op waaronder deze ertsbij.

Een zeer fraaie miertje sjouwde eindeloos in cirkels met een dood insect.

Ik heb het bospad twee keer bezocht met tien dagen ertussen. De eerste keer vlogen er veel Phegeavlinders rond. Bij het tweede bezoek waren die allemaal verdwenen en vlogen er enkele zeer verse exemplaren van de prachtige Blauwe ijsvogelvlinder (Limenitis reducta).

Overal in Toscane en ook hier verwijderden Blauwvleugelsprinkhanen zich snel van het aankomende gevaar om het van een afstandje verder gade te slaan.

In een verweerde naaldboom zat deze schitterende prachtkever.

De tweede locatie, een grote open vlakte op een heuvel bakkend in de zon, lag vlakbij het dorpje Badia a Montemuro. De vlakte is toegankelijk vanaf de weg. Er staat hier een gebouwtje waar Hoornaars in de muur, vlak onder het dak een nest hadden gebouwd. Foeragerende exemplaren vlogen af en aan en werden bij de toegang tot het nest, een gat boven een steunbeer, gecontroleerd door de wachtpost.

Hoornaar ♀︎ (Vespa crabro), imago

Het ontbreken van bomen en andere hoge begroeiing had het gebied uitgedroogd. De weinige bloeiende distel soorten trokken een divers gezelschap aan.

Castello di Querceto (Greve in Chianti)

Vlakbij de plaats Dudda ligt het Castello di Querceto. Een zeer fraai vormgegeven gebouw met een fantastische tuin. Op de binnenplaats staat een Trompetbloem die op het moment van bezoek bloeide en vol zat met hymenoptera waaronder ook een aantal ertswespen.

Panzano (Greve in Chianti)

Op een strategische plek langs de weg bij de toegang tot het dorp Panzano in Chianti verkocht een mobiel hamburger standje zeer lekkere burgers die onder genot van een koud biertje en fraai uitzicht over de vallei genuttigd kon worden. Maar belangrijker was de enorme vijgenboom naast de parkeerplaats. De voltallige lokale wespenfauna leek in de boom vertegenwoordigd. Wellicht duizend wespen likten het sap dat op de bladeren van de boom was gedruppeld, waaronder Polistes, Eumenes, Vespula, Isodontia, Lestica, Euodynerus, Leucospidae.

Montegozzi (Gaiole in Chianti)

In het dorpje Montegozzi verraadde een ‘eenzame’ Hoornaar bij een gat in een muur de toegang tot het nest waarvan zij de uitsmijter was. Dit nest was waarschijnlijk nog klein afgaand op de in slechts drie werksters, inclusief de wacht, die zich gedurende een periode van een ruim uur buiten het nest lieten zien.

Hoornaar ♀︎ (Vespa crabro), nest location
Hoornaar ♀︎ (Vespa crabro), nest location

Omdat zowel het nest als de wacht op ooghoogte zaten trachtte ik haar op een afstand van 10 cm te fotograferen. Dit maakte haar wat onrustig. Op een gegeven moment voerde ze een dreigvlucht uit door om mij heen te cirkelen en vloog daarbij ook door mijn haar. Ik bleef stil staan klaar om een steek te incasseren maar dat gebeurde niet. In plaats daarvan leek ze een beetje in paniek te raken en verliet haar post. Ze kwam daarna slechts af en toe langs vliegend poolshoogte nemen. Kort daarop heb ik ze maar met rust gelaten. Het blijven erg mooie en imposante dieren.



Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *