MORFOLOGIE
Termen voor relatieve positie
Kop
Borststuk
Vleugels
Vleugellengte
Achterlijf
Legboor
Oppervlakte structuur
BIOLOGIE
Ontwikkeling
Voltinisme
Nest strategie
Nest architectuur
Biotoop
MORFOLOGIE
Termen voor relatieve positie
Kop
| Term | Engels | Duits | Toelichting |
|---|---|---|---|
| torulus | torulus | torulus | Ringvormige holte waar antenne in is ingeplant Crabro peltarius ♂ |
| kruingroeven | cephalic foveae | Scheitelgrube | Putvormige verdiepingen tussen achterste ocelli en achterrand kop Symmorphus crassicornis ♀ |
Borststuk
| Term | Engels | Duits | Toelichting |
|---|---|---|---|
| epistarnale sutuur, pre-episternale sutuur | episternal sulcus, pre-episternal suture | episternalsulcus, | verticale enkelvoudige of dubbele rij putjes op mesopleuron (hier enkelvoudig) passaloecus corniger ♂ |
| hypersternaulus | hypersternaulus | hypersternaulus | horizontale rij putjes of groef op mesopleuron passaloecus corniger ♂ |
| mesopleuraulus | mesopleuraulus | mesopleuraulus | horizontale rij putjes of groef op mesopleuron passaloecus corniger ♂ |
| scrobal sulcus | scrobal sulcus | scrobalsulcus | zie mesopleuraulus |
| notauli, parapsidale lijnen / groeven | notauli, parapsidal lines / furrow | notauli, parapsidial furchen | lengte groeven op het scutum Symmorphus crassicornis ♀  passaloecus corniger ♂ |
Vleugels
| Term | Engels | Duits | Toelichting |
|---|---|---|---|
| hamuli | hamuli | hamuli | Haakjes aan de voorrand van de achtervleugel om die aan de voorvleugel te haken tijdens de vlucht.  Crossocerus annulipes ♂︎ |
Vleugellengte
| Term | Engels | Duits | Toelichting |
|---|---|---|---|
| apteer | apterous | apter | ongevleugeld Gelis spurius ♀ |
| micropteer | micropterous | micropter | – vleugels zeer kort – afmeting en aders onderontwikkeld, schubachtig of kleiner – vlucht onmogelijk |
| brachypteer | brachypterous | brachypter | – vleugels kort – afmeting en aders onderontwikkeld – vlucht onmogelijk  Meconema meridionale |
| sub-macropteer | sub-macropterous | sub-macropter | – vleugels volledig ontwikkeld maar korter dan macropteer – vlucht mogelijk |
| macropteer | macropterous | macropter | – vleugels volledig ontwikkeld – vlucht mogelijk    |
Achterlijf
| Term | Engels | Duits | Toelichting |
|---|---|---|---|
| gesteeld | petiolate | gestielt | eerste achterlijfssegment lang en dun Apaeleticus inimicus  Diadromus tenax |
| niet gesteeld / wespentaille | not petiolate | nicht gestield | Een normale wespen taille Symmorphus gracilis ♂ Soms iets gesteeld maar steeltje is niet langer dan breed  Passaloecus corniger ♂︎ |
Legboor
| Term | Engels | Duits | Toelichting |
|---|---|---|---|
| amblypyg | amblypygous | amblypyg | Legboor steekt niet uit voorbij achterlijfspunt  Apaeleticus inimicus ♀ |
| oxypyg | oxypygous | oxypyg | Legboor steekt uit voorbij achterlijfspunt Gelis bicolor ♀ |
Oppervlakte structuur
| Term | Engels | Duits | Toelichting |
|---|---|---|---|
| gestippeld, gepuncteerd | punctated | punktiert | met putjes, bestippeld Zeer fijn:  Gelis spurius ♀ (frons) Fijn verspreid:  Crossocerus annulipes ♀ (mesonotum) Grof:  Cerceris rybyensis ♀ (tergieten) |
| gerimpeld | striate | gerunzelt |  Ectemnius cephalotes ♂ (mesopleuron) |
| gestreept | striped | gestreift, strichliert |  Nitela borealis ♀ (gena)  Ectemnius cephalotes ♂ (mesonotum)  Ectemnius cavifrons ♀ (metapleuron, zijde propodeum) |
| korrelig, gegranuleerd | granulate, grained | gekömelt | oppervlak lijkt bedekt met kleine korreltjes Gelis spurius ♀ |
| leerachtig, gechagrineerd | coriaceous | ledrig, längsgerunzelt |  Ectemnius cavifrons ♀ (mesonotum) |
| netachtig, gereticuleerd | reticulate | netzartig, retikuliert | |
| rugoos | rugose | runzlig | grof rimpelig Gasteruption assectator ♀ (mesoscutum voor scutellum) |
| ruguloos | rugulose | zwak rimpelig Gasteruption erythrostomum ♂ (zijlobben mesoscutum) | |
| sinuaat, sinusvormig | sinuate, sinuous | sinuiert | golvend Ancisterocerus nigricornis (sterniet II&III) |
BIOLOGIE
Ontwikkeling
| Term | Engels | Duits | Toelichting |
|---|---|---|---|
| proterandrie | potandry | proterandrie | verschijnsel waarbij mannetjes eerder verschijnen dan vrouwtjes |
Voltinisme
| Term | Engels | Duits | Toelichting |
|---|---|---|---|
| bivoltine | bivoltine | bivoltine | twee generaties per jaar |
| multivoltine (plurivoltine) | multivoltine (plurivoltine) | multivoltine (plurivoltine) | twee of meer generaties per jaar |
| partivoltine | partivoltine | partivoltine | één generatie in meer dan twee jaar |
| semivoltine | semivoltine | semivoltine | één generatie per twee jaar |
| univoltien | univoltine | univoltine | één generatie per jaar |
Nest strategie
| Term | Engels | Duits | Toelichting |
|---|---|---|---|
| endogeïsch | endogeic | endogäisch | nestelend in de grond |
| epigeïsch epigeaal | epigeic epigeal | epigäisch | deel van het nest boven grond / bovengronds ontwikkelend |
| hypergeïsch | hypergeic | hypergäisch | nestelend boven de grond in stengels, hout e.d. |
| hyper-/endogeïsch | hyper-/endogeic | hyper-/endogäisch | nestelend in of dicht bij de grond |
Nest architectuur
| Term | Engels | Duits | Toelichting |
|---|---|---|---|
| Calyptodome | Calyptodome | Calyptodome | Nest omgeven door omhulsel (bijv. Vespula) |
| Gymnodome | Gymnodome | Gymnodome | Nest zonder omhulsel (bijv. Polistes)  Polistes dominula |
| Term | Engels | Duits | Toelichting | |
|---|---|---|---|---|
| A | achterwand nest | preliminary plug | – | de eerste wand die achterin het nest wordt aangelegd. Dit vormt de achterwand van de eerste broedcel. |
| B | broedcel | brood cell | Brutzelle / Brutkammer [5] | een ruimte tussen twee scheidingswanden waarin een larve zich ontwikkeld. De voorste scheidingswand vormt de achterwand van de volgende cel. |
| C | tussenwand | cell plug | – | wand tussen twee broedcellen. Het sluit de achterste afgevulde cel af, en maakt het vullen van de volgende cel mogelijk. |
| D | tussen cel | intercalary cell | Leerzelle [5] | lege cel tussen twee broedcellen, waarschijnlijk tegen parasieten. |
| E | vestibule / vestibulaire cel | vestibular cell | Leerzelle [5] | één of meer lege cellen direct achter de nest afsluiting, waarschijnlijk tegen parasieten. |
| F | nest afsluiting / nest plug | closing plug / nest plug | Verdeckelung | de afsluiting ven de ingang van het nest |
Biotoop
| Term | Engels | Duits | Toelichting |
|---|---|---|---|
| stenotopisch | stenotopic | stenotopisch | leeft in klein aantal, specifiek gedefinieerde biotopen |
| eurytopisch | eurytopic | eurytopisch | leeft in groot aantal, verschillende biotopen |
| synanthropisch | synanthropic | synanthropisch | leeft in de buurt van de mens |
| psammofiel | psammophile | psammophil | voorkeur voor zandige omgeving |
Andere Terminologie bronnen
| Hymenoptera Anatomy Ontology Portal The Hymenoptera Anatomy Ontology project: Yoder MJ, Mikó I, Seltmann KC, Bertone MA, Deans AR. 2010. A Gross Anatomy Ontology for Hymenoptera. PLoS ONE 5 (12): e15991. doi:10.1371/journal.pone.0015991 |
| A Glossary of Surface Sculpturing [1] Online resource met betere scans van de originele foto’s: A Glossary of Surface Sculpturing |
| The Social Insects Glossary Antbase.org: The Social Insects Glossary |
| Le dictionnaire entomologique https://dico.insectes.org |
Literatuur
1 Harris, Rick. (1979). A glossary of surface sculpturing. California Department of Food and Agriculture, Bureau of Entomology. Occasional Papers in Entomology, California Dept. of Food and Agriculture. 28. 1-31.