Ancistrocerus nigricornis♀︎

Laatst bijgewerkt: 24 maart 2024


Vrij zeldzaam

SOORT: Ancistrocerus nigricornis
GENUS ANCISTROCERUS (Muurwespen)
FAMILY VESPIDAE (Plooivleugelwespen)



WAARNEMING:
2021-X-272021-VII-222021-VI-102020-VIII-202020-VI-192020-V-202020-IX-062020-IX-052020-IV-212020-IV-202020-IV-192020-IV-052019-IX-152016-V-082016-V-06

JAREN:
2016201920202021

MAANDEN:
janfebmaaaprmeijunjulaugsepoktnovdec


Ancistrocerus nigricornis ♀︎

1. VERSPREIDING

A. nigricornis is een vrij algemene muurwesp [2] en komt voor door heel Nederland [2, 4].

2. GEDRAG

2.1. VLIEGTIJD

De soort is actief van maart tot tot eind september [2].

De vrouwtjes zijn de enige muurwespen die overwinteren en kunnen in maart en half april aangetroffen worden voordat de andere soorten actief zijn [5]. Hierdoor zijn ze makkelijk te identificeren. De mannetjes sterven in de nazomer na paring [5]. De vrouwtjes zijn de vorige zomer bevrucht [6].
Vanaf eind juni vliegt de nieuwe generatie.

2.2. ONTWIKKELING

A. nigricornis vangt Bladroller (Tortricidae) motten rupsen [4,6].

Ancistrocerus nigricornis ♀︎, met prooi

Ze nestelen in allerlei boorgangen, natuurlijk of kunstmatig. In mijn bijenhotels nestelt ze vooral in boorgangen van ±5 mm wat overeenkomt met de literatuur die vermeld dat de soort een voorkeur heeft voor gangen van 4 – 5 mm [5].

De vrouwtjes zijn regelmatige gasten op de bijenhotels, zie ook hier.

3. NESTPARASIETEN

In de literatuur worden de volgende in Nederland voorkomende [1] nestparasieten van A. nigricornis genoemd:

Hymenoptera
(Wespen)

Chrysididae (Goudwespen)
Chrysis (Tandgoudwespen)
Chrysis ignita [4]
Diptera
(Vliegen)

Sarcophagidae (Dambordvliegen)
Amobia
Amobia signata [7]

De volgende soorten zijn waargenomen in de tuin:


Hymenoptera
(Wespen)

Chrysididae (Goudwespen)
Chrysis (Tandgoudwespen)
Chrysis ignita [4]

4. HERKENNING

Lengte mannetjes 7,5 – 10,5 mm, lengte vrouwtjes 10 – 13 mm.

Vrouwtjes

Ancistrocerus nigricornis ♀︎

1. Poten geel met zwart [3]

Ancistrocerus nigricornis ♀︎, poten geel met zwart

2. Propodeum zwart [3]

Ancistrocerus nigricornis ♀︎, propodeum zwart
Ancistrocerus nigricornis ♀︎, propodeum zwart

3. Sterniet 2 rand in zijaanzicht in hoek van 90 graden, daarachter vlak ingedeukt [3]

Ancistrocerus nigricornis ♀︎, rand sterniet 2 rechthoekig en daarna vlak ingedeukt
Ancistrocerus nigricornis ♀︎, rand sterniet 2 rechthoekig en daarna vlak ingedeukt

4. Tergiet 1 in de regel met karakteristieke tekening [3]

Ancistrocerus nigricornis ♀︎, tergiet 1 met karakteristieke gele tekening
Ancistrocerus nigricornis ♀︎, tergiet 1 met karakteristieke gele tekening

5. Antenneschacht onderzijde over hele lengte geel [3]

Ancistrocerus nigricornis ♀︎, antenneschacht onderzijde geel

Literatuur

1 Nederlands Soortenregister

2 Waarneming.nl

3 SCHMID-EGGER, C. H. Bestimmungsschlüssel für die deutschen Arten der solitären Faltenwespen (Hymenoptera: Eumeninae). Deutscher Jugendbund für Naturbeobachtung, 1994, 54: 90.

4 Martynova, Kate & Fateryga, Alexander. (2015). Chrysidid wasps (Hymenoptera, Chrysididae)—Parasites of eumenine wasps (Hymenoptera, Vespidae: Eumeninae) in Crimea. Entomological Review. 95. 472-485. 10.1134/S0013873815040090.

5 Breugel, P. van 2014. Gasten van bijenhotels. – EIS Kenniscentrum Insecten en andere ongewervelden & Naturalis Biodiversity Center, Leiden.

6 Peeters, T.M.J., C. van Achterberg, W.R.B. Heitmans, W.F. Klein, V. Lefeber, A.J. van Loon, A.A. Mabelis, H. Nieuwen-huijsen, M. Reemer, J. de Rond, J. Smit, H.H.W. Velthuis, 2004. De wespen en mieren van Nederland (Hymenoptera: Aculeata). – Nederlandse Fauna 6. Nationaal Natuurhistorisch Museum Naturalis, Leiden, knnv Uitgeverij, Utrecht & European Invertebrate Survey – Nederland, Leiden.

7 POVOLNY, D. The flesh-flies of Central Europe (Insecta, Diptera, Sarcophagidae). Spixiana supplement, 1997, 24: 1-260.

8 Schwarz, Martin. (2007). Revision der westpaläarktischen Arten der Gattung Hoplocryptus THOMSON (Hymenoptera, Ichneumonidae). Linzer Biologische Beiträge. 39.